Windows XP’ nin yerini almak için piyasaya sürülen ve kullanıcıların
acımasız yorumlarına maruz kalan Vista hakkındaki gerçekleri
açıklıyoruz…
Windows Vista piyasaya sürüldüğünde, onun ne kadar etkileyici bir
işletim sistemi olduğu hakkındaki ilk görüşler çok kısa süre içerisinde
ne kadar kötü performanslı, uyumluluk problemleri olan,sistem
çökmelerine neden olan bir işletim sistemi olduğu gibi acımasız
görüşlere dönüştü. Ama şuanda bu problemlerin pek çoğu geride kaldı..
Tabii ki de 5-6 yaşındaki işletim sistemi Windows XP üzerinde çalışan
tüm sistemlerin hepsinin Vista altında performanslı bir şekilde
çalışması beklenilen bir şey değildi. (Tabii ki de her yeni işletim
sistemi biraz daha yüksek minimum sistem gereksinimlerine ihtiyaç
duyar. Windows 98 den XP’ ye geçtiğimiz zaman olduğu gibi.)Fakat
hiçbirimizin aksini iddia edemeyeceği üzere Vista’nın bu kötü ününü
destekleyen bazı kötü özellikleri de elbette vardı.
Şu ana kadar ki tüm Vista güncelleştirmelerini ve donanım sürücülerini
içeren Vista Service Pack 1 çoktan piyasaya sürüldü. Ve bazı
eksiklikler kapatıldı. Bunların en büyüğü bana göre dosya kopyalama
süresinin yanlış hesaplanmasının düzeltilmiş olması ve superfetch
readyboost gibi özelliklerin daha performanslı çalışmaya başlamış
olması oldu.Bunun dışında işletim sisteminin açılma süresinde de büyük
bir değişiklik söz konusu.Ancak tabiî ki de hiçbir zaman XP kadar hızlı
açılacağını beklememek lazım.
Ancak şunu da belirtmeliyim ki, 5 yıldır XP kullanan ben bilgisayarımı
en fazla 2 ay format atmadan kullanabilirdim. Windows Vista kullanmaya
başladıktan sonra ilk formatımı 5,5 ay sonra attım.Bu 5,5 ay sonra
gelen yeniden işletim sistemi yükleme isteğimin sebebi ise Vista’nın
kullanılamaz yada şişmiş bir işletim sistemi haline gelmesi
değildi.Vista Service Pack 1’i temiz kurulum yapılmış bir işletim
sistemi üzerine kurmak istememdi. Hala Vista kötü bir işletim sistemi
mi?
Kısa cevabım: Hayır. Özelliklede yeni bir notebook ya da PC almak
üzereyseniz kesinlikle Vista lisanslı olanlardan köşe bucak kaçmanıza
gerek yok. (Lisans ücreti ödemek istemezseniz o ayrı tabii). Teknik
servislerde çalışmış biri olarak söyleyebilirim ki şu an üzerine
herhangi bir çift çekirdek işlemci ve 1 gb ram bulunan makina Vista
altında gayet sağlıklı çalışabilir.
Madem ki Ram’den bahsettik hemen gelelim şu “Vista Çok Ram Kullanıyor” olayına…
Yıllardır XP kullandığınız makinanıza Vista yüklediniz ve O da
ne?Sistem boştayken 350 mb ram kullanan bilgisayarınız artık 800-900 mb
ram kullanıyor.
\
Ve ardından ilk yorumunuz “Bu Vista ne böyle kardeşim bilgisayarı ne
kadar kasıyor haa.Bu ne, neredeyse 1gb ram kullanacak insafsız.Bir de
oyun oynasak Dreamweaver,Photoshop kullansak ne olacak?” .Ve ardından
XP’ye downgrade!!.
İtiraf etmeliyim ben de yaptım hemen hemen aynı şeyleri.Ancak ne yazık ki aslında işler bizim sandığımız gibi işlemiyor.
Vista’da ki Ram Kullanım Mantığının altında Superfetch teknolojisi
yatıyor.Superfetch’in mantığı ise:Kullanılmayan RAM, ziyan edilmiş
RAM’dir.Yani gerçek hayatta ki kullanılmayan zeka gereksizdir mantığına
yakın bir mantık.Çok zeki bir kişi bu zekasını kullanmadığı zaman nasıl
o kişiye bir fayda sağlamıyorsa,4gb ram’li makinanızın 3,7 gb ram’inin
boş durması da size bir fayda sağlamaz.Superfetch kullandığınız
programların normalde sabit disk üzerinden yüklenmesi gereken dosyaları
ram’e yüklüyor ve bu sayede sabit diskten çok daha hızlı olan ram
teknolojisini kullanarak siz bir program exesine çift tıklayarak
açılmasını istediğinizde programınız bir nevi ram üzerinden çalışarak
daha hızlı açılması sağlanıyor.Bu sayede de gigabaytlarce raminiz boş
boş durmamış oluyor. Hız açısından: RAM > USB 2.0 > Sabit Disk
olduğundan iyi bir performans artışı sağlıyorsunuz..
Peki diyelim ki 1 gb raminiz var ve şu anda 950 mb ram kulanılıyor.COD4
oynayacaksınız.Nasıl oluyor? Açılan uygulamaya yeterli belleği
sağlayabilmek için kullanım sıklığınızla orantılı kısımları RAM’inizden
harddiskinize (veya ReadyBoost kullanıyorsanız, SuperFetch dosyasına)
yavaşça aktarıp, açılmak istenen uygulamayı RAM’e doldurmaya başlıyor.
Uygulamanın istediği RAM miktarı düşünce, yine düşük öncelikli bir
işlem olarak RAM’deki dengelemeyi sağlamak için yedeklediği ön belleği
RAM’inize yüklüyor. Kısaca RAM’inizde sürekli olarak bir balans ayarı
mevcut ve harddiskinizi mümkün olan en az şekilde kullanma telaşı
yaşanıyor.Yani dolu görünsede sisteminize ram’in yetmemesi gibi bir
durum oluşmuyor.
Buna rağmen “Ben Performans İstemiyorum RAM’im boş gözüksün”
diyorsanız: Kayıt defterinden HKEY_LOCAL_MACHINE \ SYSTEM \
CurrentControlSet \ Control \ Session Manager \ Memory Management \
PrefetchParameters içindeki Enable SuperFetch anahtarındaki değeri 0
yapıp Superfetch’i kapatabilirsiniz.(Not:Tecrübeli değilseniz kayıt
defterini fazla kurcalamamanızı öneririm.)
SuperFetch’in yıllardır Linux sistemler tarafından kullanılan bir
teknoloji olduğunu da söylemeliyim.Yani Vista’nın bir diğer kopya yanı
da bu yanı…
Vista’nın belki de XP’ye sağladığı en büyük üstünlük donanım sürücüleri
konusunda.Vista XP’ye göre yeni donanımlara daha çabuk adapte
oluyor.Bunun dışında eğer ki teknik serviste çalışan ya da
arkadaşlarınızın bilgisayarlarına bedava servis vermek zorunda kalan
birisi iseniz en çok uğraştığınız şey donanım sürücülerini
bulmaktır.Özellikle doğru sürücüyü bulmak oldukça uğraştırıcı bir
iştir.XP’de yanlış donanım sürücülerini yüklemeye çalıştığınızda
yüklenir gibi gözüküp ardından sistemin mavi ekranlar vermesi yada
açılmaması durumlarıyla karşılaşmışsınızdır.Ve böyle bir durumun
ardından muhtemelen yeniden sistem kurmak zorunda kalmışsınızdır.Vista
da yanlış bir sürücü yüklemeniz zor bir ihtimal ama olurda yanlış
sürücüyü yüklerseniz bile sistemi yeniden bile başlatmadan bu sürücüyü
kaldırıp yerine yenisini yükleyebiliyorsunuz.Bunun dışında Windows
Vista’nın internetten driver bulma özelliği XP’ye göre çok daha iyi
yapılandırılmış.Ben şu ana kadar Vista’da internet üzerinden driver
aratıp da bulamamam gibi bir durumla neredeyse hiç karşılaşmadım.Bunun
dışında XP de driver tanıtırken driver cdlerinizin içinde ki doğru
klasörü seçmeniz gerekirken Vista’da bu durum içinde bir kolaylık
sağlanmış.İsterseniz içerisinde çeşitli donanım sürücülerinin bulunduğu
1 terabaytlık harici diskinizin sürücü harfini girin isterseniz sadece
cd/dvd rom sürücünüzün harfini yol olarak gösterin eğer doğru sürücü bu
medyaların içerisinde mevcut ise Vista bunu bulup yükleyecektir.
Bu özellik büyük kolaylık sağlıyor...
Vista ilk kurulduğunda sürüme göre değişiklik göstermekle beraber
yaklaşık 8-12 gb arası bir yer kaplıyor.Günümüzde herkesin en az 80-120
gb harddiske sahip olduğunu düşündüğümüzde bu durumu sorun edecek çok
az kişi olduğunu düşünüyorum.
\
Belki de Vista kullanmak için en önemli sebep Directx 10.Çünkü ben bu
yazıyı hazırladığımda XP’de Directx 10 çalıştırmayı beceren biriyle
karşılaşmamıştım.
Tüm yapmanız gereken önyargılarımızı kırıp biraz da alışmaya istekli
olarak en az 1-2 ay Vista kullanmak.Bu süreden sonra eminim i pek çok
kişi Vista da ki bazı özelliklere kısa süre de alışacak ve XP de
bunların yokluğunu hissedecek.Benim XP kullanırken eksikliğini
hissettiğim en önemli kısım:Vistanıın indeksleme özelliği özellikle
başlat menüsünde ve arama kutusunda.Bu özelliklerin bazı 3ncü parti
yazılımlarla XP’ye de eklenebileceğini ben de biliyorum ama gereksiz
buluyorum.
işlevsiz ama şık!!!
Bu kadar açıklamaya rağmen hala ikna olmadıysanız.Olaya bir de başka yönden yaklaşayım.
Microsoft’un yeni pazarlama stratejisi Mojave Experiment’i duymayanınız
yoktur diye düşünüyorum.Belki pazarlama açısından Microsoft’un bu
yaptığı pek hoş bir şey olmayabilir ama insanların önyargılarının
nelere sebep olduğunu göstermek açısından önemli bir çalışma.
Kimse beni Microsoft’un pazarlamacısı yada reklam çığırtkanı
sanmasın.Çünkü şu an da XP ve Vista’yı beraber kullanmakla beraber
Prdus kurma ve bundan sonra da Padus kullanma gibi bir niyetim de
var.Yani kısacası Vista delisi değilim…Vista’nın bir geçiş işletim
sistemi olduğu ve Windows Seven’ın Vista’nın tamamlanmış hali olacağı
söylense de şu an için elimizde Windows Seven olmadığına göre Microsoft
cephesinde pek fazla bir alternatifimiz de kalmıyor açıkcası..
Artık Vista İçin Doğru Zaman...
Evet Vista kötü bir üne sahip ve herkes tarafından kötü bir işletim
sistemi olarak anılıyor.Ama şurası su götürmez bir gerçek ki Vista bu
kötülemelerin tamamını hak etmiyor.Bu kadar kötülümeye rağmen artık
sizde bu olaya farklı bir açıdan bakın ve “Vista Deneyimi” ni
yaşayın.Emin olun sadece denemek size bir şey kaybettirmez.
Vista’ya karşı olan önyargıları az da olsa kırabildiysem ne mutlu bana.
acımasız yorumlarına maruz kalan Vista hakkındaki gerçekleri
açıklıyoruz…
Windows Vista piyasaya sürüldüğünde, onun ne kadar etkileyici bir
işletim sistemi olduğu hakkındaki ilk görüşler çok kısa süre içerisinde
ne kadar kötü performanslı, uyumluluk problemleri olan,sistem
çökmelerine neden olan bir işletim sistemi olduğu gibi acımasız
görüşlere dönüştü. Ama şuanda bu problemlerin pek çoğu geride kaldı..
Tabii ki de 5-6 yaşındaki işletim sistemi Windows XP üzerinde çalışan
tüm sistemlerin hepsinin Vista altında performanslı bir şekilde
çalışması beklenilen bir şey değildi. (Tabii ki de her yeni işletim
sistemi biraz daha yüksek minimum sistem gereksinimlerine ihtiyaç
duyar. Windows 98 den XP’ ye geçtiğimiz zaman olduğu gibi.)Fakat
hiçbirimizin aksini iddia edemeyeceği üzere Vista’nın bu kötü ününü
destekleyen bazı kötü özellikleri de elbette vardı.
Şu ana kadar ki tüm Vista güncelleştirmelerini ve donanım sürücülerini
içeren Vista Service Pack 1 çoktan piyasaya sürüldü. Ve bazı
eksiklikler kapatıldı. Bunların en büyüğü bana göre dosya kopyalama
süresinin yanlış hesaplanmasının düzeltilmiş olması ve superfetch
readyboost gibi özelliklerin daha performanslı çalışmaya başlamış
olması oldu.Bunun dışında işletim sisteminin açılma süresinde de büyük
bir değişiklik söz konusu.Ancak tabiî ki de hiçbir zaman XP kadar hızlı
açılacağını beklememek lazım.
Ancak şunu da belirtmeliyim ki, 5 yıldır XP kullanan ben bilgisayarımı
en fazla 2 ay format atmadan kullanabilirdim. Windows Vista kullanmaya
başladıktan sonra ilk formatımı 5,5 ay sonra attım.Bu 5,5 ay sonra
gelen yeniden işletim sistemi yükleme isteğimin sebebi ise Vista’nın
kullanılamaz yada şişmiş bir işletim sistemi haline gelmesi
değildi.Vista Service Pack 1’i temiz kurulum yapılmış bir işletim
sistemi üzerine kurmak istememdi. Hala Vista kötü bir işletim sistemi
mi?
Kısa cevabım: Hayır. Özelliklede yeni bir notebook ya da PC almak
üzereyseniz kesinlikle Vista lisanslı olanlardan köşe bucak kaçmanıza
gerek yok. (Lisans ücreti ödemek istemezseniz o ayrı tabii). Teknik
servislerde çalışmış biri olarak söyleyebilirim ki şu an üzerine
herhangi bir çift çekirdek işlemci ve 1 gb ram bulunan makina Vista
altında gayet sağlıklı çalışabilir.
Madem ki Ram’den bahsettik hemen gelelim şu “Vista Çok Ram Kullanıyor” olayına…
Yıllardır XP kullandığınız makinanıza Vista yüklediniz ve O da
ne?Sistem boştayken 350 mb ram kullanan bilgisayarınız artık 800-900 mb
ram kullanıyor.
\
Ve ardından ilk yorumunuz “Bu Vista ne böyle kardeşim bilgisayarı ne
kadar kasıyor haa.Bu ne, neredeyse 1gb ram kullanacak insafsız.Bir de
oyun oynasak Dreamweaver,Photoshop kullansak ne olacak?” .Ve ardından
XP’ye downgrade!!.
İtiraf etmeliyim ben de yaptım hemen hemen aynı şeyleri.Ancak ne yazık ki aslında işler bizim sandığımız gibi işlemiyor.
Vista’da ki Ram Kullanım Mantığının altında Superfetch teknolojisi
yatıyor.Superfetch’in mantığı ise:Kullanılmayan RAM, ziyan edilmiş
RAM’dir.Yani gerçek hayatta ki kullanılmayan zeka gereksizdir mantığına
yakın bir mantık.Çok zeki bir kişi bu zekasını kullanmadığı zaman nasıl
o kişiye bir fayda sağlamıyorsa,4gb ram’li makinanızın 3,7 gb ram’inin
boş durması da size bir fayda sağlamaz.Superfetch kullandığınız
programların normalde sabit disk üzerinden yüklenmesi gereken dosyaları
ram’e yüklüyor ve bu sayede sabit diskten çok daha hızlı olan ram
teknolojisini kullanarak siz bir program exesine çift tıklayarak
açılmasını istediğinizde programınız bir nevi ram üzerinden çalışarak
daha hızlı açılması sağlanıyor.Bu sayede de gigabaytlarce raminiz boş
boş durmamış oluyor. Hız açısından: RAM > USB 2.0 > Sabit Disk
olduğundan iyi bir performans artışı sağlıyorsunuz..
Peki diyelim ki 1 gb raminiz var ve şu anda 950 mb ram kulanılıyor.COD4
oynayacaksınız.Nasıl oluyor? Açılan uygulamaya yeterli belleği
sağlayabilmek için kullanım sıklığınızla orantılı kısımları RAM’inizden
harddiskinize (veya ReadyBoost kullanıyorsanız, SuperFetch dosyasına)
yavaşça aktarıp, açılmak istenen uygulamayı RAM’e doldurmaya başlıyor.
Uygulamanın istediği RAM miktarı düşünce, yine düşük öncelikli bir
işlem olarak RAM’deki dengelemeyi sağlamak için yedeklediği ön belleği
RAM’inize yüklüyor. Kısaca RAM’inizde sürekli olarak bir balans ayarı
mevcut ve harddiskinizi mümkün olan en az şekilde kullanma telaşı
yaşanıyor.Yani dolu görünsede sisteminize ram’in yetmemesi gibi bir
durum oluşmuyor.
Buna rağmen “Ben Performans İstemiyorum RAM’im boş gözüksün”
diyorsanız: Kayıt defterinden HKEY_LOCAL_MACHINE \ SYSTEM \
CurrentControlSet \ Control \ Session Manager \ Memory Management \
PrefetchParameters içindeki Enable SuperFetch anahtarındaki değeri 0
yapıp Superfetch’i kapatabilirsiniz.(Not:Tecrübeli değilseniz kayıt
defterini fazla kurcalamamanızı öneririm.)
SuperFetch’in yıllardır Linux sistemler tarafından kullanılan bir
teknoloji olduğunu da söylemeliyim.Yani Vista’nın bir diğer kopya yanı
da bu yanı…
Vista’nın belki de XP’ye sağladığı en büyük üstünlük donanım sürücüleri
konusunda.Vista XP’ye göre yeni donanımlara daha çabuk adapte
oluyor.Bunun dışında eğer ki teknik serviste çalışan ya da
arkadaşlarınızın bilgisayarlarına bedava servis vermek zorunda kalan
birisi iseniz en çok uğraştığınız şey donanım sürücülerini
bulmaktır.Özellikle doğru sürücüyü bulmak oldukça uğraştırıcı bir
iştir.XP’de yanlış donanım sürücülerini yüklemeye çalıştığınızda
yüklenir gibi gözüküp ardından sistemin mavi ekranlar vermesi yada
açılmaması durumlarıyla karşılaşmışsınızdır.Ve böyle bir durumun
ardından muhtemelen yeniden sistem kurmak zorunda kalmışsınızdır.Vista
da yanlış bir sürücü yüklemeniz zor bir ihtimal ama olurda yanlış
sürücüyü yüklerseniz bile sistemi yeniden bile başlatmadan bu sürücüyü
kaldırıp yerine yenisini yükleyebiliyorsunuz.Bunun dışında Windows
Vista’nın internetten driver bulma özelliği XP’ye göre çok daha iyi
yapılandırılmış.Ben şu ana kadar Vista’da internet üzerinden driver
aratıp da bulamamam gibi bir durumla neredeyse hiç karşılaşmadım.Bunun
dışında XP de driver tanıtırken driver cdlerinizin içinde ki doğru
klasörü seçmeniz gerekirken Vista’da bu durum içinde bir kolaylık
sağlanmış.İsterseniz içerisinde çeşitli donanım sürücülerinin bulunduğu
1 terabaytlık harici diskinizin sürücü harfini girin isterseniz sadece
cd/dvd rom sürücünüzün harfini yol olarak gösterin eğer doğru sürücü bu
medyaların içerisinde mevcut ise Vista bunu bulup yükleyecektir.
Bu özellik büyük kolaylık sağlıyor...
Vista ilk kurulduğunda sürüme göre değişiklik göstermekle beraber
yaklaşık 8-12 gb arası bir yer kaplıyor.Günümüzde herkesin en az 80-120
gb harddiske sahip olduğunu düşündüğümüzde bu durumu sorun edecek çok
az kişi olduğunu düşünüyorum.
\
Belki de Vista kullanmak için en önemli sebep Directx 10.Çünkü ben bu
yazıyı hazırladığımda XP’de Directx 10 çalıştırmayı beceren biriyle
karşılaşmamıştım.
Tüm yapmanız gereken önyargılarımızı kırıp biraz da alışmaya istekli
olarak en az 1-2 ay Vista kullanmak.Bu süreden sonra eminim i pek çok
kişi Vista da ki bazı özelliklere kısa süre de alışacak ve XP de
bunların yokluğunu hissedecek.Benim XP kullanırken eksikliğini
hissettiğim en önemli kısım:Vistanıın indeksleme özelliği özellikle
başlat menüsünde ve arama kutusunda.Bu özelliklerin bazı 3ncü parti
yazılımlarla XP’ye de eklenebileceğini ben de biliyorum ama gereksiz
buluyorum.
işlevsiz ama şık!!!
Bu kadar açıklamaya rağmen hala ikna olmadıysanız.Olaya bir de başka yönden yaklaşayım.
Microsoft’un yeni pazarlama stratejisi Mojave Experiment’i duymayanınız
yoktur diye düşünüyorum.Belki pazarlama açısından Microsoft’un bu
yaptığı pek hoş bir şey olmayabilir ama insanların önyargılarının
nelere sebep olduğunu göstermek açısından önemli bir çalışma.
Kimse beni Microsoft’un pazarlamacısı yada reklam çığırtkanı
sanmasın.Çünkü şu an da XP ve Vista’yı beraber kullanmakla beraber
Prdus kurma ve bundan sonra da Padus kullanma gibi bir niyetim de
var.Yani kısacası Vista delisi değilim…Vista’nın bir geçiş işletim
sistemi olduğu ve Windows Seven’ın Vista’nın tamamlanmış hali olacağı
söylense de şu an için elimizde Windows Seven olmadığına göre Microsoft
cephesinde pek fazla bir alternatifimiz de kalmıyor açıkcası..
Artık Vista İçin Doğru Zaman...
Evet Vista kötü bir üne sahip ve herkes tarafından kötü bir işletim
sistemi olarak anılıyor.Ama şurası su götürmez bir gerçek ki Vista bu
kötülemelerin tamamını hak etmiyor.Bu kadar kötülümeye rağmen artık
sizde bu olaya farklı bir açıdan bakın ve “Vista Deneyimi” ni
yaşayın.Emin olun sadece denemek size bir şey kaybettirmez.
Vista’ya karşı olan önyargıları az da olsa kırabildiysem ne mutlu bana.